Günümüz Japonyası-2-

• 13 / AĞUSTOS / 2007

Günümüz Japonyası-2-

Japonca yazmak için üç farklı yazı biçimi kullanılır. Japonca, tamamen Çince'den farklı bir dil olmasına karşın, Japonca'nın yazı biçimi aslında eski Çin'den alınmıştır. Bu yazı biçiminin binlerce yıl önce yaratıldığı söylenmektedir. Kanji adı verilen bu yazı biçimi resimlerden yola çıkarak hazırlanmıştır. Zamanla resimler değişime uğramış ve artık kanjilerin çoğu orijinal nesnenin şekline benzememektedir. Günümüzde kanji, bir kelime veya kelimenin bir bölümünün anlamını taşımaktadır.

Günlük kullanımda 2000 kanji mevcuttur. Çocuklar ilkokulda 1006, ortaokulda 939 kanji öğrenirler. Kanjiye ek olarak Japonca'da kanjiden türemiş iki farklı fonetik hece alfabesi hiragana ve katakana mevcuttur. Her birinde 46 hece karakteri (örneğin ka gibi genellikle bir sessiz ve bir sesliden oluşan) bulunmaktadır. Orijinal seste değişiklikler yapan ek işaretler de dahil edildiğinde bu karakterler modern Japonca'daki tüm sesleri ifade etmeye yeter. Sıradan Japonca kelimeleri yazmak için kanji ile birlikte hiragana kullanılır. Katakana ise diğer yabancı dillerden gelen kelimeler, yabancı yer ve kişi isimlerini, sesleri ve hayvan seslerini yazmakta kullanılır. Japonca'da hogen adı verilen pek çok yerel şive mevcuttur. Farklı şiveler aynı kavram için farklı kelimeler kullanırlar; ayrıca aksan ve vurgu farklılıklarının yanı sıra sıfat ve fiillerin sonlarına eklenen sonekler de farklıdır. Ancak, yaygın olarak kabul gören standart Japonca sayesinde farklı bölgelerden insanlar rahatlıkla birbirleriyle anlaşabilirler.

2. Pazartesi Yetişkinliğe Geçiş Günü Önceki Nisan'da başlayan okul yılı içerisinde 20 yaşına basanların yetişkin statüsüne geçişlerini kutlamak için tüm Japonya'da yerel törenler yapılır. 

Şubat

3 veya 4 Setsubun (Fasulye Serpme Töreni) Eski Japon takvimine göre baharın başlangıcının arifesidir. Halk şeytanı (kötülükleri) uzaklaştırmak için kavrulmuş soya fasulyesi serper. 11 Ulusal Kuruluş Günü Ulusun kuruluşu kutlanır ve halkın ülkesine olan sevgisinin pekiştirilmesi amaçlanır.

Mart

3 Hinamatsuri (Bebek Festivali veya Kız Çocukları Festivali) >> Bakınız 1. kutu 20 veya 21 Bahar Ekinoks Günü Halk doğaya şükranlarını sunar ve yaşayan canlılara duydukları sevgiyi gösterir.

Nisan

29 Nisan 5 Mayıs Altın Hafta Birbirini takip eden bu tatil günlerinde pek çok aile Japonya içinde veya dışında tatile çıkar. 29 Yeşil Çevre Günü Bu resmi tatil insanların doğaya saygı duymasını ve doğan keyif almasını teşvik eder. 1988'e kadar bu gün, ağaç dikmeyi çok seven İmparator Showa'nın doğum günü olarak kutlanmaktaydı. 2007 yılından itibaren bu gün Showa Günü olarak adalandırılacaktır.

Mayıs

3 Anayasa Günü Bu resmi tatil Japon Anayasası'nın yürürlüğe girmesi anısına kutlanmaktadır.

5 Çocuklar Günü

2. kutu 2. Pazar Anneler Günü Annelere duyulan şükranın ifadesidir.

Haziran

3.Pazar Babalar Günü Babalara duyulan şükranın ifadesidir.

ULUSAL GÜNLER VE KUTLAMALAR

1. Hinamatsuri Bu festival kız çocuklarının mutluluğunu ve sağlıklı büyümesini dilemek için düzenlenir. Küçük kız çocukları bulunan pek çok aile eski saray kostümleri giymiş özel bebekleri basamaklı raflarda şeftali çiçekleriyle birlikte sergiler. Bu bebeklere pirinç krakerleri ve diğer yemekler sunulur; kutlama için akrabalar eve davet edilir.

2. Çocuk Günü Bu günün geleneksel adı Tango no Sekku (mevsimsel bir festival) idi. Eskiden insanlar bu günde kötü ruhları süsen çiçeği kullanarak uzaklaştırırlarmış. Ayrıca erkek çocukların sağlıklı büyümesi dilenir; ancak, her ne kadar erkek çocuk sahibi aileler dışarı sazan balığı flaması asmak, savaşçı miğferi ve zırhının sergilenmesi gibi özel faaliyetler yapsalar da, günümüzde bu gün tüm çocuklar için kutlanmaktadır. Sazan güçlü akıntılara karşı kuvvetli biçimde yüzebilen bir balıktır. Bu flama erkek çocuklarının başarılı, kendine güvenen ve güçlü olmaları dileğini sembolize etmektedir.5. Shichi-Go-San Ebeveynler 3 ve 5 yaşlarındaki oğullarını, ya da 3 ve 7 yaşlarındaki kızlarını yakındaki mabede götürürler. Tek sayıların uğurlu olduğuna inanıldığı için bu üç yaş seçilmiştir. Ayrıca çocuklara turna kuşu ve kaplumbağa resimli paketlere sarılı chitose-ame denilen özel şekerler verilir. Chitose bin yıl anlamına gelir ve Japonya'da turna ile kaplumbağa uzun yaşamın sembolleridir. Bu şeker, çocukların sağlıklı büyümesi dileğini temsil eder. Birçok çocuk geleneksel kimono ya da hakama giyerek fotoğraf çektirir.

Temmuz 7 Tanabata (Yıldız Festivali) 3. Pazartesi Deniz Günü Denizin nimetlerine karşı şükranların sunulduğu ve bir deniz ülkesi olan Japonya'nın refahının dilendiği gündür.

Ağustos Ağustos ortaları Bon Festivali

Eylül 3. Pazartesi Yaşlılara Saygı Günü Bu gün yaşlılara saygı gösterililir ve uzun ömürleri kutlanır. Eylül ortaları Sonbahar Mehtap İzlenmesi Aya sunu olarak pencere kenarına pirinç topları ve otlar bırakılarak dolunay izlemenin keyfine varılır. 22 veya 23 Sonbahar Ekinoks Günü bu gün insanlar atalarına saygılarını ifade eder ve ölülerini hatırlar.

Ekim 2. Pazartesi Spor Günü Halk spor yaparak zihinsel ve fiziksel olarak sağlıklı olur.

Kasım 3 Kültür Günü Halk kültürel etkinliklere katılır. 15 Shichi-Go-San (7-5-3) Festivali 23 Çalışanlara Şükran Günü İşçilere şükran ve saygıların sunulduğu gündür.

Aralık 23 İmparator'un Doğum Günü Halk İmparator Akihito'nun doğum gününü kutlar. 25 Noel Günü Pek çok kişi bu özel günde aile içinde birbirlerine hediyeler verir ve hep birlikte yemek yer. 31 Yeni Yıl Arifesi

4. Bon Festivali Bon Festivali 13-15 Temmuz'da veya Ağustos'ta kutlanan bir Budist etkinliği olup, ataların ruhlarına adanmıştır. Bu günlerde ataların ruhlarının evlerine geri döndüğü söylenir; dolayısıyla ruhlara evlere kadar rehberlik etmesi için evlerin kapılarına karşılama ateşleri yakılır; ev içine kağıt fenerler yerleştirilir; evin kutsal köşesi temizlenir, çeşitli yiyecekler sunu olarak bırakılır ve ataların ruhlarının huzur bulması için dua edilir. Festivalin sonunda, ataların ruhlarının uğurlanması için evlerinin kapılarında tekrar ateşler yakılır ve sunular nehir veya denizde yüzdürülür.

6. Yeni Yıl Arifesi Gece yarısı olduğunda ülkedeki tapınaklar çanlarını çalmaya başlar. Budist inanca göre insanoğlunun 108 dünyevi ihtirası vardır ve çanlar 108 defa çalarak bu ihtirasları birer birer uzaklaştırır. Birçok aile yeni yılda sağlıklı ve uzun bir yaşam dilemek için, yeni yıl arifesinde karabuğday eriştesi yemek üzere bir araya gelirler. Uzun ve esnek olan erişte, uzun ve mutlu yaşamı temsil ettiğinden yenmektedir. The Japan Forum Tokyo Büyükşehir Belediyesi

Avcılıktan pirinç yetiştiriciliğine,

İnsanlar avcılık ve toplayıcılıkla geçinir. Kalıcı yerleşim başlar; insanlar cilalı taş aletler ve toprak kaplar kullanır. Pirinç tarımı ve metal gereçlerin kullanılmasına başlandı. Yamato sarayının birleştiriciliği sürer; ülke genelinde anıt mezarlar inşa edilir. Budizm, Çince yazı karakterleri, yeni teknolojiler ve diğer kültürler ana karadan Japonya'ya getirilir.

Şehirlerin kurulması ve aristokrasi çağı,

Prens Shotoku kral naibi olur. Dünyada ayakta kalmış en eski ahşap yapıyı içinde barındıran Horyuji Tağınağı tamamlanır. Başkent Nara'ya taşınır. Todaiji Tapınağı'ndaki Büyük Buda heykeli tamamlanır. Başkent Kyoto'ya taşınır. Aristokrasi daha güçlü hale gelir. Japonca hece alfabeleri kullanılmaya başlar. Dünyanın en eski romanı olan Genji Monogatari(Genji'nin Hikayesi) Murasaki Shikibu tarafından yazılır.

Aristokrasi çağından savaşçı döneme;

Minamoto no Yoritomo, Kamakura Hükümdarlığı'nı kurar. Moğollar Japonya'ya saldırır. (1281'de tekrar saldırırlar.) Ashikaga Takauji, Kyoto'da Muromachi Şogunluğu'nu kurar. Altın Tapınak Kyoto'da inşa edilir. Gümüş Tapınak Kyoto'da inşa edildi. Feodal beyler arasındaki savaş tüm ülkeye yayıldı. Portekizliler ilk ateşli silahları Japonya'ya getirirler. Francis Xavier tarafındean Hristiyanlık Japonya'ya getirilir. Toyotomi Hideyoshi Japonya'yı birleştirir. Savaşçı dönemden ticaret çağına Tokugawa Ieyasu, Edo Şogunluğu'nu kurar. Tüccarlar ticari gelişme ile daha da güçlenir. Japonya tamamen dünyaya kapanır. Tapınak okulları artar; okuma, yazma, hesap, ahlak ve diğer konular yaygın olarak öğretilir.

Mezapotamya'da ilk medeniyet gelişir. Mısır'da birleşik devlet kurulur. Hindistan'da İndus medeniyeti gelişir. Babil'de Hamurabi Kanunları çıkarılır. Çin'de Yin Hanedanlığı kurulur. Roma İmparatorluğu en geniş sınırlarına kavuşur. Hristiyanlık İmparator 1. Konstantin tarafından resmen tanınır. Sui Hanedanlığı Çin'i birleştirir. İslam'ın Hz.Muhammed'e vahiy edilmesi. Frankish Kralı Charlemagne Batı Roma İmparatoru olarak taç giydi. I. Otto Kutsal Roma Kralı olarak taç giydi. Cengiz Han Moğol İmparatorluğu'nu kurar. Osmanlı İmparatorluğu kuruldu. İngiltere ve Fransa arasında Yüzyıl Savaşları başlar. Christopher Columbus Amerika kıtasını keşfeder. İngiltere Doğu Hindistan Şirketi'ni kurdu. Avrupalı güçler dünyanın büyük bölümünü kolonileştirdiler. Avrupa'da Endüstri Devrimi başlar. Amerika bağımsızlığını ilan eder.

Genji Monogatari'den bir resim Himeji Kalesi Matsuzakaya mağazasının 1768'deki görüntüsü.

Fransız İhtilali başlar ve İnsan Hakları Bildirgesi yayınlanır. Alexander Graham Bell telefonu icat etti. Karl Benz benzinle çalışan otomobili icat etti. Orville ve Wilbur Wright uçakla ilk uçuşu gerçekleştirir. I. Dünya Savaşı Büyük durgunluk başlar. II. Dünya Savaşı Birleşmiş Milletler kurulur. Sovyetler Birliği, insan ilk uydu Sputnik'i uzaya fırlatır. Sovyetler Birliği'nden Yuri Gagarin uzaya giden ilk insan olur. İnsanoğlu ilk defa aya ayak basar. Hint Okyanusu'nda büyük tsunami meydana gelir. ABD Deniz Amirali Matthew Perry, Uraga'ya gelerek Japonya'nın kapılarını açmasını ister. Japonya dünyaya açılıyor Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri arasında Japonya'nın inzivasına son veren Barış ve Dostluk Antlaşması imzalandı. Çeşitli ülkelerle ticaret antlaşmaları imzalanır. Edo Shogunluğu yıkılır ve İmparator siyasetin merkezi olur. Meiji Restorasyonu gerçekleşir ve Edo'nun adı Tokyo olarak değiştirilir. Siyasal ve sosyal sistemlerde ve insanların yaşam tarzlarında büyük değişimler oldu. Zorunlu eğitim sistemi kuruldu; ülke çapında ilkokullar açılmaya başladı. Japonya İmparatorluğu'nun Anayasası ilan edildi. Birinci İmparatorluk Meclisi açıldı. Japonya-Çin Savaşı İpek endüstrisi gelişir. Japonya-Rusya Savaşı I. Dünya Savaşı Ağır sanayi gelişir. Büyük Kanto depremi Erkeklere oy kullanma hakkı verildi. Pasifik Savaşı Hiroshima ve Nagasaki'ye atom bombaları atıldı. Savaş sonrası yeni bir Japonya'ya doğru Japonya Anayasası kabul edildi. Sosyal reformlar yapılır. Yukawa Hideki, fizik dalında Nobel Ödülü'nü alan ilk Japon oldu. Çeşitli ülkelerle barış anlaşmaları imzalandı. Japonya Birleşmiş Milletler'e üye oldu. Ekonomik büyüme devam eder. Asya'daki ilk Olimpiyat Oyunları Tokyo'da düzenlenir; Tokaido Shinkansen (hızlı treni) çalışmaya başlar. Asya'daki ilk EXPO olan Dünya Fuarı Osaka'da açılır. Okinawa Japonya'ya iade edilir. Kış Olimpiyatları Sapporo'da düzenlenir. Büyük Hanshin-Awaji Depremi Kış Olimpiyatları Nagano'da düzenlenir. FIFA Dünya Kupası'na Japonya ve Kore ortaklaşa olarak evsahipliği yapar. Niigata-Çuetsu Depremi Doğanın Bilgeliği konulu Dünya Fuarı Aichi'de düzenlenir.

Fotoğraf kaynakları (yukarı soldan itibaren): Gotoh Müzesi; Himeji Vilayeti; Matsuzakaya Co. Ltd.;

Matsumoto Vilayeti; Japonya Ulusal Turizm Kurumu Kaiçi Okulu, Japonya'nın en eski okullarından biridir. Buna benzer şehir manzaraları Japonya'nın savaş sonrası gelişiminin sembolüdür.