Origami ( geleneksel kağıt katlama sanatı)
Origami ( geleneksel kağıt katlama sanatı)
Japonca oru (katlama) ve Gami (kağıt) sözcüklerinin birleşmesi ile oluşmuş Katlamış Kağıt anlamına gelen bir japon katlama sanatıdır. Origami kendi içinde 3 kısma ayrılır.
Origami Nedir
Origami, (折り紙 origami) Japonca "ori" (katlamak) ve "gami" (kâğıt) sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiş olup kâğıt katlama sanatına verilen addır. Genellikle kare kâğıt parçalarını kesmeden ve yapıştırıcı kullanmadan, sadece katlayarak, çeşitli canlı ve cansız figürler oluşturarak yapılmakla birlikte, dikdörtgen kâğıtlardan, hatta kâğıt paralardan yapılan modeller de oldukça fazladır. Kesme işleminin de kullanıldığı türe Krigami denir.
Katlama(Orig.) klasik Katlama(Orig.) ve parçalı Katlama(Orig.) olmak üzere iki çeşittir. Klasik Katlama(Orig.) genellikle tek parça kağıttan yapılır. Çok fazla olmasa da iki veya üç parçanın kullanıldığı klasik Katlama(Orig.)yle çeşitli hayvan veya eşya figürleri yapılır. Modüler Katlama(Orig.) olarak da adlandırılan parçalı Katlama(Orig.) birbirinin benzeri parçaların birleştirilmesiyle oluşturulur ve hayvan veya eşya gibi somut figürlerden çok, üç boyutlu geometrik figürler yapılmasında kullanılır. Parça sayısında bir sınır olmayan parçalı Katlama(Orig.) tak-çıkar oyuncaklarına benzer ve aynı parçalar kullanılarak birçok değişik figür üretilebilir. Katlama(Orig.)de genel olarak kare şeklinde kâğıt kullanılsa da kâğıdın şeklinde bir sınırlama yoktur. Günümüzde Katlama(Orig.)nin birçok değişik türleri ortaya çıkmıştır. Mimari Katlama(Orig.), pop-up Katlama(Orig.), kirigami ( kağıt kesme sanatı) bunlara örnek verilebilir. Modern Katlama(Orig.) olarak da adlandırılan bu tür Katlama(Orig.) türlerinde yapıştırma ve kesme serbest bırakılmıştır.Katlama(Orig.)'yi kirigamiden ayıran özelliği kirigaminin simetrik Katlama(Orig.)nin ise şekil yapma biçimlendirme sanatı olmasıdır.
Kağıt origaminin tek temel maddesidir. Belkide kağıt gerçek değerini origamiyle kazanmıştır. Hemen hemen her çeşit kağıt origami yapmak için kullanılabilir, yalnız her model için her kağıt uygun olmayabilir. Klasik origami dediğimiz tek parça kağıttan yapılan hayvan veya eşya figürlerinde ince ve çabuk yırtılmayan nispeten sert kağıt kullanılırken, parçalı origamide daha kalın kağıt kullanılmaktadır.
origami kelimesinin olarak ilk kullanılışı bildiğimiz kağıt katlama sanatından biraz farklı olsada temelinde yine katlama vardır. “origami Tsuki” sertifika, tasdikname, ruhsat anlamında kullanıldı. Bu Japonların eskiden özel belgeleri değişik biçimlerde katlamalarından kaynaklanmaktadır. Örneğin bir kılıç ustasına verilen diploma taklid edilmemesi için değişik biçimlerde katlanırdı. origami günümüze gelinceye kadar gelişim evrelerini batı ve doğuda farklı biçimlerde geçirmiştir. 20.yüzyılda kıtalar arası iletişimin artmasıyla batı ve doğu kanatları birbirini tanımış ve origami dünyanın hemen hemen her tarafına yayılmıştır.
Doğuda şüphesiz origamiye ençok sahip çıkan toplum Japonlar olmuştur. Japonlar şu anda yapılan birçok temel origami formunu bundan 1200 yıl öncesinde geliştirmişlerdir. Bu formlar Japonlar için dini değerler taşımaktaydı. Henian Döneminde (794-1185) dini törenlerde tapınaklarını süslemek için origami figürleri kullandılar. Japonya’da günümüze kadar gelen Japoncada “Senbaorizuru”olarak adlandırılan 1000 Turna katlama geleneğinin de bu dönemde başladığı düşünülmektedir. Kağıdın çok değerli olması nedeniyle samuraylar birbirlerine hediye olarak bir çeşit origami olan kağıdın çiçek şeklinde katlanmasıyla Noshi süslerini kullanmışlardır. Yine günümüz Japonya’sında görebileceğimiz Noshi güzel bir dekorasyon malzemesi ve hediye pakedi süslemesi olarak kullanılmaya devam etmektedir... Yine bu dönemde aristokrat sınıfı halkın düğün törenlerinde bir çeşit Japon içkisi olan “sake”, kelebek biçiminde katladıkları kağıtlarla süsledikleri bardaklarda gelin ve damata sunuldu.
Muramachi Döneminde (1338-1573) kağıt dahada ucuzladığı için origami daha geniş bir tabakaya yayılmıştır. Bu dönemde Japonya’da samurayların gittiği “Ise” okulu ve normal halkın gittiği “Ogasawara” origami okulları bulunmaktaydı. origami bu dönemde yazılı bir kaynak olmadığı için babadan oğula öğretilerek varlığını sürdürmüştür.
Bugün origami hakkındaki bilgilerimizin çoğu Edo Dönemine (1603-1867) dayanmaktadır., Origaminin ilk yazılı kaynakları olan Senbaorizuru Orikata (1000 Turna Katlama) 1797, ve Kan No Mado 1845 bu dönemde yazılmıştır.
Origami dünyasında adından en çok söz ettiren kişi şüphesiz Akira Yoshizawa’dır. 50 000 in üzerinde çalışması olduğu tahmin edilen Akira Yoshizawa origami tariflerinde kullanılan sembolleri icat eden kişidir. Birçok origami kitabı olan Yoshizawa’nın eserlerinden çoğunun tarifi maalesef mevcut değildir.
Ipekyolu ile kağıdı Batı dünyasına tanıttığı gibi origamiyle de tanışmasına sebep olmuştur. Avrupa origamiyi ilk defa İspanyayı fetheden müslümanlardan öğrendi. İslamda insan ve hayvan figürlerinin yasaklanmış olmasından dolayı klasik origami figürlerinden çok origami desen çalışmaları ve geometrik formlar içeren parçalı origami çalışmalarına rastlanmaktadır. Origamiyle tanışan İspanyollar onu kültürlerinin bir parçası haline getirmişler ve origamiye birçok yeni figür kazandırmışlardır. İlk origami okulu “Unamuno” İspanya’da origaminin önde gelen isimlerinden Miguel Unamuno (1864-1936) tarafından açıldı. Bu okul varlığını günümüzde de sürdürmektedir. İspanyolların Güney Amerika’da origami konusunda önde gelen isimlerinden biri de Ismael Adolfo Cerceda’dır. Arjantin’in Baenos Aires kentinde yaşayan Cerceda aslında bir bıçak atıcısıdır. Sinirlerini sakinleştirmek için origami yapan Cerceda birçok yeni figür üretmiştir.
Friedrich Frobel origamiyi tam olarak tanımasada ürettiği “Froebel” blokları temel olarak origamiye dayandığı için bazı kaynaklar O’nu origamiyi eğitsel araç olarak kullanan ilk kişi olarak göstermektedir.
Batı dünyasında origaminin gelişmesine katkı sağlayan bir diğer isim ise Robert Harbin’dir. “Paper Magic-Kağıt Büyüsü-1956” Avrupa’da yayımlanan ilk origami kitaplarındandır.
origami artık sadece Japonların geleneksel sanatları olmaktan çıkmış dünyanın birçok ülkesinde her yaştan ve her meslekten insanın uğraştığı bir hobi, bir çok eğitim kurumunun kullandığı öğrenmeyi öğretme aracı olmuştur. Birçok ülkede origami kulüpleri ve federasyonları açılmıştır.
Origami klasik origami ve parçalı origami olmak üzere iki çeşittir. Klasik origami genellikle tek parça kâğıttan yapılır. Çok fazla olmasa da iki veya üç parçanın kullanıldığı klasik origamiyle çeşitli hayvan veya eşya figürleri yapılır. Modüler origami olarak da adlandırılan parçalı origami birbirinin benzeri parçaların birleştirilmesiyle oluşturulur ve hayvan veya eşya gibi somutfigürlerden çok, üç boyutlu geometrik figürler yapılmasında kullanılır. Parça sayısında bir sınır olmayan parçalı origami tak-çıkar oyuncaklarına benzer ve aynı parçalar kullanılarak birçok değişik figür üretilebilir. Origamide genel olarak kare şeklinde kâğıt kullanılsa da kâğıdın şeklinde bir sınırlama yoktur. Günümüzde origaminin birçok değişik türleri ortaya çıkmıştır. Mimari origami, pop-up origami, kirigami (kâğıt kesme sanatı) bunlara örnek verilebilir. Modern origami olarak da adlandırılan bu tür origami türlerinde yapıştırma ve kesme serbest bırakılmıştır.Origami'yi kirigamiden ayıran özelliği kirigaminin simetrik origaminin ise şekil yapma biçimlendirme sanatı olmasıdır. origami dünyaca ünlü bir sanattır.origaminin birçok kullanım alanı vardır.
3-6 Yaş Dönemi Origami
Bebeğiniz artık kocaman oldu! Üç – altı yaş dönemi arasında, onu büyütürken gerek fiziksel gerekse psikolojik olarak dikkat etmeniz gereken noktaları öğrenmek istiyorsanız bu bölümümüzü okumanızda sonsuz fayda var.
Kağıt Katlamanın Matematiksel Yönleri
Origami belki de geometriyi en çok en çok kullanan sanattır. Başarılı bir origami çalışması geometi ve üç boyutlu düşünme yeteneğinin üst seviyede olmasını gerektirir.
Kağıt katlarken, doğal olarak bir çok geometrik şekil ve kavram ortaya çıkar. Bunlardan bazıları şunlardır: Kare, Dikdörtgen, Dik Üçgen, Köşegen, Orta Nokta, Kiriş, Alan, Yamuk, Orta Dikme, Pisagor Teoremi , Geometri ve Cebir ile ilgili kavramlar...
Bu geometrik şekil ve kavramlar bizlerin şekiller arasındaki ilişkileri kavramamıza yardımcı olur.
Resim Galeri
.jpg)
.jpg)
